Ağıl Ardıç Ağacı “Bin Yıllık Yaşayan Tarih” Sinan SEYDİOĞULLARI

                                        

                       Konya ili Taşkent ilçesi Balcılar beldesinde bulunan Ağıl Ardıç Ağacı (Juniperus foetidissima) bin yaşında, 12 metre boyunda, 4 metre çapında ve 12 metre çevre genişliğinde olup 2002 yılında Bakanlar Kurulu kararıyla Tabiat Anıtı olarak ilan edilmiş bulunuyor. Tabiat anıtları tek veya nadir olmaları nedeniyle bilimsel ve estetik yönden ulusal öneme sahip tabiat parçalarıdır.

               Güzel kokulu yapraklarını kışın da dökmeyen, kara yemişli, 20 metreye kadar boylanabilen, 2300 metreye kadar yayılabilen ve 60-70 kadar türü bulunan ardıç orman yaşamının sona ermesi aşamasında, en son kaybolan dayanıklı türdür. Erozyon önleyici, rüzgar, kar ve ses perdesi ve süs bitkisi olarak da yetiştirilir. Tohum ve yapraklarından elde edilen su ile yıkanıldığında vücudu kuvvetlendirdiği, terlemeyi kestiği, romatizma, uyuz ve egzamaya iyi geldiği söylenir. Ayrıca öksürüğe ve göğüs ağrısına iyi gelir. Kurt düşürücü, nefes kokusunu giderici, antiseptik ve uyarıcıdır. Çimlenme engeli olan ardıç ağacı en iyi, ardıç kuşlarının dışkıları ile atılan tohumlarla yetişir. Eski Türklerde ardıçlı adını taşıyan birçok kutsal yer bulunur; ardıçlı mezarlar tanrısal, ardıç ağacı kutsal sayılırdı. Ardıç yardım önerisini simgeler. Yaylalara çıkan Yörükler, kötülüklerden korunmak için yolları üzerinde rastladıkları uzun ve yaşlı ağaçların, özellikle ardıç ağaçlarının dallarına kurban olarak bez parçası, iplik, hayvan kılı veya tüyü bağlar, çivi çakar ve diplerine çakıl taşı atarlardı.

               Alanya’dan Ağıl Ardıç Ağacı’nı ziyarete gidiyoruz. Yolda karşılaştığımız ufak tefek ağaçkakanların ağaçların dallarına vurarak çıkardığı sesler bütün Gevne Vadisi’ni çınlatıyor. Balcılar beldesi, Taşkent’in 26 kilometre doğusunda bulunuyor. Belediye başkanı, ağacı görmeye beraber gidelim diyor. Bir belediye meclis üyesi de bize katılıyor ve bir cipe biniyoruz. Yol, beldenin 6 kilometre doğusunda bulunan Ağıl Ardıç Ağacı’nın yanına kadar gidiyor. Denizden bin 450 metre yükseklikteyiz. Adını bulunduğu mevkiden alan ağacın çevresinde deniz fosili taşlar ve birkaç ardıç ağacı bulunuyor. Bir çoban lalesine takılıyor gözümüz.

 

  Yöre eski bir yerleşim alanı… Ağacın bir kilometre güneyindeki Dikenli Alanında ise bir höyük bulunuyor. Eski adı Alata olan Balcılar bin 350 metre rakımlı ve 6 bin civarında bir nüfusa sahip… Balcılar, adı üstünde bal üreticisinin bol olduğu ve dolayısıyla balın bol üretildiği bir belde. Kovanlık adı verilen 5-6 metre yüksekliğindeki kule yapılar balı ve arıları ayılardan korumaya yarıyor. Burada karakovan ya da diğer adıyla kütük balı üretiliyor. Balcılar beldesi balının yanında alabalığı, uzun saplı Napolyon kirazı, tulum peyniri ve elmasıyla da ünlü…

 Balcılar’dan 4 kilometre uzaklıkta, Ağıl Ardıç Ağacı yolu üzerinde Siyam Efendi Türbesi bulunuyor. 1752-1812 yılları arasında yaşamış olan Siyam Efendi’nin mezarı, kronik baş ağrısı ve romatizmal rahatsızlığı olanlar tarafından ziyaret ediliyor. Yürüyemeyecek halde burayı ziyarete gelenlerin yürüyerek döndüğü söyleniyor. Türbenin karşısında, iki odalı bir hayır yapısı var. Yapının bir odası mescit olarak kullanılıyor. Sobası, piknik tüpü, yatacak yeri ve battaniyesi bile bulunan diğer oda ise gelen geçen herkesin kullanımına açık… Balcılar’dan tarihi bir kervan yolu da geçiyor. Ermenek sınırındaki Kuşuhanı, Kandevir ormanındaki Kandevir Hanı ve Kızılca Yaylası’ndaki Kızılca Han, bu tarihi kervan yolunun üzerinde bulunuyor. Balcılar’dan yaklaşık yarım saatlik bir yolla Hadim Yerköprü Şelalesi’ne ulaşılabiliyor.

 

Eğer bir gün yolunuz Taşkent ilçesinin Balcılar beldesine düşerse, yörenin en yaşlısının burada yaşadığını hatırlayıp onu ziyaret etmeyi sakın unutmayın.